Συνέντευξη στον Μιχάλη Σταθακόπουλο, περιοδικό Ecotec Φεβρουάριος 2020
Οι προκλήσεις δεν λείπουν από την ατζέντα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης όσον αφορά τα θέματα προστασίας περιβάλλοντος, την οικονομική βιωσιμότητα και την κοινωνική πολιτική. Ο δήμαρχος Τρικκαίων και νέος πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, σχεδόν αμέσως με την ανάληψη των καθηκόντων του και παρά τον φόρτο εργασίας, δέχτηκε να μιλήσει στο Ecotec για τις προτεραιότητες του φορέα που εκπροσωπεί, αποδεικνύοντας πως πλέον η Αυτοδιοίκηση μπορεί να συνθέσει και να υλοποιήσει βασικά σχέδια ανάπτυξης, αλλά και να επιλύσει εξίσου πολυσύνθετα προβλήματα του απώτερου παρελθόντος.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ σε αυτή τη χρονική συγκυρία;
– Οι ανάγκες διαφέρουν, ανάλογα με το μέγεθος, την περιοχή και το κλίμα. Αλλά όλο το φάσμα της διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων, ο εξορθολογισμός της αποκομιδής απορριμμάτων, τα «πράσινα σημεία», καθώς και οι διαγωνισμοί για τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, είναι άμεσα ζητήματα. Το θέμα του περιβάλλοντος είναι διαρκές· συνεχώς αναθεωρείται και οι προκλήσεις εναλλάσσονται. Πρόκληση είναι η δημιουργία δικτύων αποχέτευσης και εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων στα νησιά, πρόκληση είναι και η μείωση της παραγωγής απορριμμάτων, καθώς και η ανακύκλωση τόσο από τους μεγάλους όσο και από τα παιδιά.
Ειδικά στη διαχείριση αποβλήτων και την ανακύκλωση ο πήχης έχει ανέβει ψηλά για τον ρόλο των ΟΤΑ· ωστόσο ως φορείς εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα. Μπορούν οι δήμοι να ανταποκριθούν σε αυτές τις προσδοκίες;
– Ναι, υπό την προϋπόθεση ότι θα τους δοθούν οι ελευθερίες, τα μέσα και τα χρήματα. Οι ΦΟ.Δ.Σ.Α., και ειδικά όσοι είναι Ν.Π.Ι.Δ., δηλαδή ανώνυμες εταιρείες, λειτουργούν σε ένα πλαίσιο που όσο περνά ο καιρός γίνεται και πιο ασφυκτικό. Στα θέματα όμως της διαχείρισης των αποβλήτων, για να υπάρχουν αξιόλογα αποτελέσματα, πρέπει να δίνονται λύσεις άμεσες και πειστικές, και από εκπαιδευμένο προσωπικό. Και για να γίνει αυτό, πρέπει η όλη λειτουργία των ΦΟ.Δ.Σ.Α. να γίνεται με κριτήρια ιδιωτικής οικονομίας και αποτελεσματικότητας.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Οι Δήμοι σηκώνουν το βάρος της πολιτικής προστασίας, και γι’ αυτό απαιτείται ανατροπή της υποστελέχωσης και ενεργότερος ρόλος»[/box]Η κομποστοποίηση αποτελεί το μεγάλο όπλο της Πολιτείας για τη μείωση αποβλήτων, αλλά θεωρώ πως είναι και το δυσκολότερο στοίχημα. Είναι έτσι;
– Προφανώς αναφέρεστε στη διαχείριση – αξιοποίηση των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων. Πράγματι, είναι μεγάλο και δύσκολο εγχείρημα. Αφενός πρέπει να πείσουμε το δημότη να εφαρμόζει διαλογή στην πηγή και για τα βιοαποδομήσιμα (είτε στα νοικοκυριά είτε στους χώρους μαζικής παρασκευής και χρήσης των βιοαποδομήσιμων), και αφετέρου να δεχτεί τον καφέ κάδο στη περιοχή του.
Επιπρόσθετα στοχεύουμε και στην εφαρμογή της οικιακής κομποστοποίησης, φυσικά στις περιοχές που αυτό είναι εφικτό, χορηγώντας δωρεάν τον απαραίτητο εξοπλισμό, αλλά και τεχνική – ενημερωτική υποστήριξη. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να υλοποιηθούν πιο γρήγορα όσα προβλέπονται στα περιφερειακά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων αλλά και στα τοπικά σχέδια των δήμων.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Η ΚΕΔΕ προετοιμάζεται σε όλα τα επίπεδα για τις προκλήσεις του μέλλοντος, ειδικά όσον αφορά την προστασία των κοινωνιών από τις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. «Η συνεργασία μας οδηγεί σε θετικό αποτέλεσμα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαστεργίου[/box].Είστε αισιόδοξος για το ρόλο των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης – Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) στην προστασία των φυσικών πόρων αλλά και στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών για έλεγχο και αποτροπή των απωλειών από τα δίκτυα;
– Είναι ο υπ’ αριθμόν ένα στόχος των ΔΕΥΑ. Η ανάπτυξη και λειτουργία ολοκληρωμένης διαχείρισης των υποδομών νερού (όπως είναι πηγές υδροληψίας, δίκτυα διανομής, παροχές νερού, υδρόμετρα, δίκτυα αποχέτευσης, βλάβες και διαρροές) μας οδηγεί στον καλύτερο προγραμματισμό. Κυρίως όμως ωφελούν τις ίδιες τις ΔΕΥΑ από άποψη πόρων και ικανοτήτων, αυξάνουν την ικανοποίηση των καταναλωτών και οδηγούν σε ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων. Φυσικά, σύμμαχος σε όλο αυτό είναι η τεχνολογία, αλλά και η ενσωμάτωση «πράσινων» τεχνολογιών στις ΔΕΥΑ.
Γενικά είναι έτοιμα τα μέλη της ΚΕΔΕ να υιοθετήσουν έξυπνα δίκτυα, ηλεκτροκίνηση και άλλους αυτοματισμούς που θα ενισχύσουν το ρόλο της υπεύθυνης και αποτελεσματικής διοίκησης των τοπικών κοινωνιών;
– Κανείς δεν είναι έτοιμος αν δεν… τολμήσει. Σε θέματα τεχνολογίας οφείλεις να τολμάς. Και ακόμη, να ξέρεις πού είσαι και τι θέλεις να κάνεις. Μπορούμε στα Τρίκαλα να χρησιμοποιήσουμε σύστημα ελέγχου… υδροπλάνων; Όχι, διότι δεν έχουμε θάλασσα! Μπορεί όμως ένα παρόμοιο σύστημα να ωφελήσει τον κάτοικο του Ηρακλείου. Μπορούμε να πάμε ένα βήμα μπροστά την εξυπηρέτηση των πολιτών. Η ΚΕΔΕ ετοιμάζεται να θέσει επί τάπητος τα ζητήματα της εξυπηρέτησης των πολιτών. Συνολικοποιούμε τις ανάγκες και, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Ψηφιακής Πολιτικής και Εσωτερικών, θα έχουμε αποτελέσματα.
