Όλες οι περιβαλλοντικές εξελίξεις για το 2020 σε μια συνέντευξη: Έμφαση στη βιομηχανική συμβίωση, οδηγός «κυκλικής» πόλης, επανάχρηση νερού και ιλύος, καινοτόμα έργα αφαλάτωσης και νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για τις οικιστικές πυκνώσεις.
H συνέντευξη δόθηκε στον Μιχάλη Σταθακόπουλο, τον Δεκέμβριο του 2019
Ποιες είναι οι εξελίξεις όσον αφορά την παραπομπή της Ελλάδας για τη βιοποικιλότητα;
– Απευθυνθήκαμε στην DG Environment και συζητήσαμε το θέμα της αντιμετώπισης των προστίμων. Για όλα τα θέματα υπάρχουν απαντήσεις, και προσπαθούμε να τα προχωρήσουμε γρήγορα. Όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, έχουμε ήδη ξεκινήσει τις σχετικές περιβαλλοντικές μελέτες για πάνω από 300 περιοχές του Δικτύου Natura, και μέσα από αυτές θα καταλήξουμε άμεσα σε σχέδια διαχείρισης.
Παράλληλα αναμορφώνουμε το σύστημα προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών με νέα σχήματα. Επειδή δεν λειτουργούν αυτή τη στιγμή οι φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, θα αναμορφωθούν σε ένα νέο πλαίσιο, πιο λειτουργικό. Γιατί, όπως γνωρίζετε, αυτή τη στιγμή το 30% της γεωγραφικής περιοχής της Ελλάδας είναι προστατευόμενες περιοχές. Και σε αυτό το θέμα θα πρέπει κανείς να βρει μια ισορροπία λαμβάνοντας παράλληλα και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Μέσα από την επιτροπή των φορέων για την κυκλική οικονομία, θα προχωρήσουμε τις πολιτικές για την κυκλική οικονομία»[/box]Εννοείτε ήπιες δραστηριότητες;
–Ήδη έχουμε επεξεργαστεί το συγκεκριμένο θέμα, και θα δώσουμε ένα πιο ξεκάθαρο πλαίσιο στις προστατευόμενες περιοχές, ένα νέο τρόπο ζωνοποίησης, και με συγκεκριμένες χρήσεις γης. Θα υπάρχει απόλυτη προστασία, ενώ θα υπάρχουν και ζώνες μέσα στις προστατευόμενες περιοχές όπου θα μπορούν να υπάρξουν συγκεκριμένες δραστηριότητες, για τις οποίες θα προηγηθούν ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες. Έτσι, δίνοντας χρήσεις γης, θα μπορέσουμε να έχουμε και αναπτυξιακές δραστηριότητες στις συγκεκριμένες περιοχές, με παράλληλη προστασία της βιοποικιλότητας.
– Όπως γίνετε και στο εξωτερικό…
– Ακριβώς. ! Κι εδώ είχαμε φτάσει σε ένα άκρο, και τελικά δεν είχαμε καταφέρει τίποτα…
Μπορεί να λειτουργήσει αυτό το νέο πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος με άμεση επαφή του πολίτη με το φυσικό περιβάλλον;
– Μα αυτό ακριβώς θα βοηθήσει το περιβάλλον: οι ήπιες τουριστικές δραστηριότητες και η ύπαρξη δρόμων, δηλαδή δράσεις που θα φέρουν και έσοδα.
Για να μπορούμε να συντηρούμε και να προστατεύουμε αποτελεσματικά και τις περιοχές αυτές…
– Σωστά. Οι φορείς άλλωστε πρέπει να έχουν κι έσοδα, καθώς δεν μπορούν όλα να χρηματοδοτούνται από την πολιτεία. Επίσης ο κόσμος θα αγκαλιάσει το περιβάλλον, και θα σταματήσει να θεωρεί τις περιοχές αυτές ζώνες απαγόρευσης.
– Πότε να περιμένουμε την καινούργια ζωνοποίηση;
– Μέσα στον Ιανουάριο του 2020. Και το νέο πλαίσιο θα ανακοινωθεί σχετικά αμέσως, το επόμενο δίμηνο. Αυτή τη στιγμή κάποιοι φορείς διαχείρισης έχουν προβλήματα: οι περισσότεροι έχουν υποστελέχωση, διοίκηση που δεν είναι ενιαία, καθώς και έλλειψη μέσων. Επίσης υπάρχει ένα απαρχαιωμένο πλαίσιο λειτουργίας, και γι’ αυτό το λόγο θα δώσουμε μια νέα πνοή σε αυτόν τον τομέα.
Ανοίξατε ένα διάλογο με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, και ειδικά με την «Client Earth». Ποιος είναι ακριβώς ο στόχος;
– Για εμάς είναι πολύ σημαντική η αμεσότητα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Ο Υπουργός κι εγώ πραγματοποιούμε τακτικές συναντήσεις με αυτές κάθε μήνα, και συζητάμε μαζί τους όλα τα θέματα. Το ίδιο έκανε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος πριν λίγο καιρό συνάντησε όλες τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Θέλουμε να προωθήσουμε το διάλογο αλλά και τη συνεργασία, και οι πόρτες του Υπουργείου είναι ανοιχτές για όλους.
Πότε να περιμένουμε τη δημιουργία του «οδηγού κυκλικής πόλης»;
– Επεξεργαζόμαστε τον «οδηγό της κυκλικής πόλης» σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης & Αυτοδιοίκησης Α.Ε. και στους επόμενους μήνες θα παραδοθεί και θα διανεμηθεί. Ο οδηγός αυτός θα βοηθήσει ώστε οι δήμοι να οργανωθούν ενόψει της κυκλικότητας, ώστε να υπάρχει ένα εργαλείο εφαρμογής.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Θα υπάρχουν μέσα στις προστατευόμενες περιοχές και ζώνες όπου θα μπορούν να υπάρξουν συγκεκριμένες δραστηριότητες»[/box]Θα έχουμε άμεση πρόοδο στη χρηματοδότηση προτάσεων για επαναχρησιμοποίηση νερού και ιλύος και για εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων;
– Είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα. Υπάρχει, ωστόσο ένα πρόβλημα με την επαναχρησιμοποίηση στην Ε.Ε., καθώς συζητείται αυτή τη στιγμή εάν κι εφόσον θα επιτρέπεται και με ποιες προϋποθέσεις.
Εμείς ως χώρα έχουμε την θέση πως θα πρέπει να γίνεται επαναχρησιμοποίηση για άρδευση, και αυτό έχουμε υποστηρίξει στην Ε.Ε. Ήδη στο νέο πλαίσιο θα επεκτείνουμε το δίκτυο βιολογικών καθαρισμών για τις οικιστικές περιοχές γ’, σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε μια πλειάδα έργων, της τάξης των 700 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα θέλουμε να προχωρήσουμε έργα αφαλάτωσης, κυρίως στα νησιά. Θα μελετήσουμε μονάδες αφαλάτωσης οι οποίες θα χαρακτηρίζονται από βιωσιμότητα, αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ειδικά συστήματα για τη διαχείριση της άλμης.
Τι είναι η βιομηχανική συμβίωση και πώς θα προχωρήσει;
– Όταν μιλάμε για «βιομηχανική συμβίωση», εννοούμε βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση, και αποτελεί μια από τις βασικές μας πολιτικές, στην οποία δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση. Σε αυτή την προσπάθεια συμμετέχουν οι δύο επιτροπές που αναφέραμε στην αρχή της συζήτησής μας, καθώς και εγώ ο ίδιος, προσωπικά.
Δεν μπορούμε να έχουμε βιώσιμη παραγωγή χωρίς βιομηχανική συμβίωση. Αλλά δεν μπορούμε να έχουμε και βιώσιμη κατανάλωση χωρίς ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του κοινού. Θα δώσουμε, λοιπόν, έμφαση και στα δύο. Τα βιομηχανικά πάρκα θα είναι οι χώροι που θα συγκεντρώνουν τις βιομηχανικές δραστηριότητες και θα πρέπει να είναι οργανωμένα στο βέλτιστο βαθμό, προκειμένου να επιτευχθεί η βιομηχανική συμβίωση. Παράλληλα θα γίνεται διαχείριση στερεών, υγρών και αέριων αποβλήτων. Για αυτό και θέλουμε να πηγαίνουν οι βιομηχανίες στα βιομηχανικά πάρκα, προκειμένου να τηρούνται απόλυτα οι απαιτούμενες διαδικασίες.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]«Όταν μιλάμε για βιομηχανική συμβίωση, εννοούμε βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση»[/box]Τι έχετε να μας πείτε όσον αφορά το θέμα των δασών;
– Είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα, καθώς αυτή τη στιγμή θεωρούνται δάση πάρα πολλές οικιστικές περιοχές της χώρας μας. Λαμβάνεται υπόψη το Σύνταγμα του 1945 και περιοχές με πυκνή δόμηση θεωρούνται δάση, με αποτέλεσμα να τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας…
Στην επίλυση αυτού του προβλήματος θα συμβάλει το εργαλείο των δασικών χαρτών. Δημιουργήσαμε, λοιπόν, μια νομοπαρασκευαστική επιτροπή η οποία εντός του Ιανουαρίου θα καταλήξει σε νομοθετικές ρυθμίσεις για τις οικιστικές πυκνώσεις. Είναι ένας τομέας στον οποίο επικρατούσε χάος· αυτό παραλάβαμε, και τώρα πρέπει να αλλάξουμε την κατάσταση.
Από την άλλη πλευρά είναι οι αντιρρήσεις στους δασικούς χάρτες, οι οποίοι δεν προχωράνε. Έχουν συσσωρευτεί 180.000 χάρτες κι έχουν υποβληθεί σε επεξεργασία μονάχα 8.000. Πρέπει να λύσουμε κι αυτό το πρόβλημα, ώστε να επιταχυνθεί η όλη διαδικασία.
Τέλος, ένα άλλο σημαντικό θέμα αφορά την ιδιαίτερη περιοχή στην ανατολική Αττική, το Μάτι, θέμα το οποίο θα επιλύσουμε σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.
