Για δεύτερη χρονιά, η Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ένωσε τις δυνάμεις της με το WWF Ελλάς, για να παρουσιάσουν μια ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ανασκόπηση της φετινής αντιπυρικής περιόδου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, η φετινή χρονιά συγκαταλέγεται στις πέντε πιο δύσκολες των τελευταίων δύο δεκαετιών. Πάνω από 478.000 στρέμματα γης χάθηκαν, ενώ συνυπολογίζοντας μικρότερα περιστατικά που δεν περιλαμβάνονται στα δεδομένα, η πραγματική έκταση ξεπερνά τα 500.000 στρέμματα.
Από αυτά, πάνω από 130.000 στρέμματα αφορούν διπλοκαμένες περιοχές, και 116.770 αφορούν καμένες εκτάσεις μέσα σε Προστατευόμενες Περιοχές. Μόλις 18 μεγάλες πυρκαγιές ευθύνονται για σχεδόν το 90% των συνολικών απωλειών, αποκαλύπτοντας για ακόμη μία φορά πόσο ευάλωτο παραμένει το φυσικό μας περιβάλλον σε ακραίες καιρικές συνθήκες και ανθρώπινες αστοχίες.
Ρεκόρ στην Ήπειρο
Ρεκόρ καμένων εκτάσεων σημειώθηκε στην Ήπειρο, ενώ το Βόρειο Αιγαίο και η Δυτική Ελλάδα κατέγραψαν τη δεύτερη και τρίτη χειρότερη επίδοση αντίστοιχα, από το 2006 και μετά. Στη Χίο, την Ανατολική Αττική και τα Κύθηρα, δάση που είχαν καεί στο παρελθόν δοκιμάστηκαν ξανά, με αποτέλεσμα η δυνατότητα φυσικής αναγέννησης να έχει πλέον περιοριστεί δραματικά. Η πυρκαγιά στον Φενεό Κορινθίας ήταν η πιο κρίσιμη από οικολογικής σκοπιάς, καθώς καταγράφηκε σημαντική απώλεια σε δάση ελάτης, ένα είδος χωρίς μηχανισμούς φυσικής αναγέννησης.
Ο απολογισμός των απωλειών: ένας νεκρός, δεκάδες τραυματισμοί, κατεστραμμένα σπίτια και δίκτυα, χιλιάδες ζώα που δεν πρόλαβαν να διαφύγουν. Υπολογίζεται ότι 20.000 άτομα στη χώρα μας έμειναν για μέρες δίχως νερό και ρεύμα, ενώ το εκτιμώμενο κόστος αποκατάστασης των δικτύων κοινής ωφέλειας ξεπερνά τα 165 εκ. ευρώ.
Τα θετικά
Σύμφωνα με τον απολογισμό, εντοπίστηκαν τα εξής θετικά σημάδια: οι αρχές ανταποκρίθηκαν πιο γρήγορα, οι εθελοντές βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, οι ομάδες δασοπυρόσβεσης δούλεψαν πιο συντονισμένα και κατά τη διάρκεια της νύχτας με πεζοπόρα τμήματα και για πρώτη φορά αναδείχτηκε το ζήτημα των ενάρξεων από το δίκτυο ηλεκτρισμού, μια εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη, καθώς οι πυρκαγιές που προκαλούνται από το δίκτυο είναι συνήθως εκτεταμένες και καταστροφικές, με δυσανάλογες περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.
Συμπεράσματα
Για να μειώσουμε πραγματικά τις καμένες εκτάσεις στη χώρα, απαιτείται μια ολιστική στρατηγική πρόληψης και ετοιμότητας, με έμφαση στη μείωση των ανθρωπογενών αιτίων, στη βιώσιμη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, στη διαφάνεια των δεδομένων και σε μια πιο αποτελεσματική, υπόλογη διακυβέρνηση που μαθαίνει από κάθε αντιπυρική περίοδο.
Τα δεδομένα
Θερμοκρασιακά, η αντιπυρική περίοδος του 2025 χαρακτηρίζεται ως θερμότερη του κανονικού στο σύνολο της χώρας, με τις απόλυτα μεγαλύτερες αποκλίσεις της μέσης ημερησίας θερμοκρασίας (1.5 oC) να καταγράφονται στις Περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας (Εικόνα 7, αριστερά).
Παράλληλα, στη χώρα επικράτησαν σημαντικά ξηρότερες του κανονικού ατμοσφαιρικές συνθήκες, με τις μεγαλύτερες αποκλίσεις στη μέση ένταση ατμοσφαιρικής ξηρασίας (≥ 2 hPa) να εντοπίζονται στις περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Εικόνα 7, δεξιά). Συνδυαστικά, η επικράτηση γενικά θερμότερων και ατμοσφαιρικά ξηρότερων συνθηκών «μεταφράζεται» σε μία αντιπυρική περίοδο με τυπικά ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών.
