Ούτε η πρώτη ούτε η μοναδική περίπτωση τουριστικής δόμησης με καταστροφικές συνέπειες για τα οικοσυστήματα, το τοπίο και το φυσικό περιβάλλον στον πολύπαθο νησιωτικό χώρο, αποτελεί η περίπτωση του Σαρακήνικου Μήλου , σημειώνει σε ένα από τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του, ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών.
«Πρόκειται για μια από τις πιο κραυγαλέες περιπτώσεις που αναδεικνύει τα ελλείμματα στη χάραξη και την εφαρμογή χωροταξικής και πολεοδομικής πολιτικής και την αποτυχία της Πολιτείας να προστατέψει ένα εξαιρετικής ομορφιάς, μοναδικό τοπίο ηφαιστειακών πετρωμάτων» σύμφωνα με τις επισημάνσεις του Συλλόγου.
Το Σαρακήνικο παραμένει εντελώς αθωράκιστο γιατί:
-δεν είναι δασική έκταση (αποτελεί εν μέρει χορτολιβαδική έκταση)
-δεν είναι αρχαιολογικός χώρος,
-δεν έχει χαραχθεί η ζώνη του αιγιαλού και
-δεν βρίσκεται σε προστατευόμενη περιοχή Natura 2000.
Το ΣΧΟΟΑΠ Μήλου (Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης) δεν θεσμοθετήθηκε, ενώ η εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δυτικών Κυκλάδων δεν έχει εκκινήσει. Σε χωροταξικό επίπεδο, η αναθεώρηση του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου Νοτίου Αιγαίου δεν θεσμοθετήθηκε ποτέ.
«Συνεπώς, η περιοχή δεν υπόκειται σε κανένα καθεστώς προστασίας ως ιδιαίτερο τοπίο, ούτε εντάσσεται σε κάποιο ενημερωμένο χωροταξικό ή πολεοδομικό σχεδιασμό. Αντιμετωπίζεται απλά ως περιοχή εκτός σχεδίου προς δόμηση» αναφέρει ο ΣΕΠΟΧ.
«Επενδυτικές διευκολύνσεις» συνέβαλαν στην ανεξέλεγκτη οικοδόμηση:
-Το ξενοδοχείο σχεδιάστηκε οριακά κάτω από τα 3.000 τ.μ. ώστε η οικοδομική του άδεια να εκδοθεί αυτόματα με δήλωση του μηχανικού.
-Επειδή διαθέτει λιγότερες από 100 κλίνες, δεν υπόκειται σε υποχρέωση περιβαλλοντικής
αδειοδότησης αλλά σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις στον ΕΟΤ.
Τα εργαλεία
Ο ΣΕΠΟΧ υπενθυμίζει ότι υπάρχουν εργαλεία που μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τον έλεγχο της δόμησης σε αθωράκιστες περιοχές με ευαίσθητα οικοσυστήματα.
«Για παράδειγμα, το ΥΠΕΝ μπορεί να χαρακτηρίσει περιοχές όπως το Σαρακήνικο ως «Προστατευόμενα Τοπία και Προστατευόμενους Φυσικούς Σχηματισμούς» (σύμφωνα με το άρ. 19 του ν. 1650/1986), και στη συνέχεια να καθορίσει όρους και περιορισμούς σε επιτρεπόμενες χρήσεις και τη δόμηση, καθώς και μέτρα διαχείρισης» αναφέρει στο ψήφισμα του ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών.
Ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει, αφενός, τα σοβαρά ελλείμματα στην ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού από το ΥΠΕΝ, στην αντιμετώπιση των κάθε τύπου αυθαιρεσιών, στην εξασφάλιση αξιόπιστων και αποτελεσματικών αδειοδοτικών και ελεγκτικών μηχανισμών.
Αφετέρου, τονίζει ότι οι πολιτικές του ΥΠΕΝ που υποστηρίζουν την ανεξέλεγκτη εκτός σχεδίου δόμηση, την αλόγιστη εκμετάλλευση της γης, τις υπέρμετρες διευκολύνσεις στην υπόσκαφη δόμηση και στην κατά ΝΟΚ επιπλέον δόμηση, ουσιαστικά αντιτίθενται στην προστασία του τοπίου, του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
O ΣΕΠΟΧ ζητά τη θεσμοθέτηση του Περιφερειακού Χωροταξικού Νοτίου Αιγαίου και ειδικά του τμήματος για το τοπίο καθώς και να γίνει αποδεκτή η νομολογία του ΣτΕ που απαγορεύει την έκδοση οικοδομικών αδειών στην εκτός σχεδίου όταν δεν υπάρχει πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο.