Μπορεί η ομιλία του πρωθυπουργού στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης να αφορούσε το σύνολο του κυβερνητικού έργου, ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος από την ομιλία του, αφορούσε τις προθέσεις για έναν πολιτικό προσανατολισμό με επιπλέον θωράκιση του πλαισίου για την αντιμετώπιση των Κλιματικών Αλλαγών αλλά και για την προώθηση των πράσινων τεχνολογιών και της πράσινης ενέργειας.
Ξεκινώντας την ομιλία του, προς το κοινό της ΔΕΘ, o Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις δοκιμασίες που αντιμετώπισε στο τιμόνι αυτής της κυβέρνησης όλα αυτά τα χρόνια, κλείνοντας την σύντομη και περιεκτική αναφορά του, με τις ενεργειακές και τις κλιματικές προκλήσεις.
«Υπάρχουν, λοιπόν, πολλά, μεγάλα και μικρά, που τα είπαμε και τα κάναμε μέσα σε 12 μήνες: από το panic button μέχρι το ηλεκτρονικό εισιτήριο στα γήπεδα και την εφαρμογή MyCoast στις παραλίες. Είναι πρωτοβουλίες τολμηρές. Κάποιοι μπορεί να τις χαρακτηρίζουν μικρές, όμως, προσέξτε, είναι πρωτοβουλίες που αλλάζουν συμπεριφορές» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Από την εφαρμογή MyCoast, πέρασε στην αναφορά για τον καθαρισμό των οικοπέδων: «Φέτος, για παράδειγμα, και παρά τα πρώτα προβλήματα, 840.000 οικόπεδα καθαρίστηκαν από τους ιδιοκτήτες τους. Γίνεται έτσι κοινό κτήμα ότι η άμυνα απέναντι στην κλιματική κρίση απαιτεί τη συστράτευση όλων των δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας».
Ηταν και η πρώτη του αναφορά στην Κλιματική Αλλαγή, ωστόσο, δεν ήταν η τελευταία. Όπως έγινε και με την προώθηση της πράσινης ενέργειας την οποία χαρακτήρισε ως «Τέταρτη προτεραιότητα», δηλαδή «η ακόμα ταχύτερη, αλλά -προσέξτε- και δικαιότερη πράσινη μετάβαση, ώστε η επιδιωκόμενη ενεργειακή αυτονομία μέσω του ήλιου, του αέρα, των νερών να αρχίζει να αποτυπώνεται πιο συστηματικά στα τιμολόγια των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Η καθαρή ενέργεια πρέπει να γίνει και φθηνή ενέργεια. Διότι η βιωσιμότητα δεν είναι μόνο μια οικολογική επιταγή, είναι και μια οικονομική επιλογή».
Αυτή ήταν η πιο επίσημη δήλωση από τα χείλη του περισσότερο υπεύθυνου για την χάραξη της οικονομικής ζωής της χώρας, ο συσχετισμός των ΑΠΕ με την φθηνή ενέργεια.
«Αυτό σημαίνει ισόρροπη ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον, σεβασμό στο δημόσιο χώρο, αλλά και με μία σύγχρονη αναπτυξιακή διάσταση» δήλωσε ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας πως κάθε χωροταξική μεταβολή οφείλει να γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον και την παράδοση, ειδικά των πανέμορφων οικισμών των νησιών και των βουνών μας.
Οι επιπτώσεις των Κλιματικών Αλλαγών αποτέλεσαν και στη συνέχεια θέμα αναφοράς για τον κ. Μητσοτάκη, για την θωράκιση του πλαισίου και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τα ακραία καιρικά φαινόμενα: «Όγδοο, μεγάλος κίνδυνος του 21ου αιώνα, και μιλώ για τις πρωτόγνωρες πιέσεις που ασκεί και θα ασκεί η κλιματική κρίση στις υποδομές, στις περιουσίες των πολιτών και στα δημόσια οικονομικά των κρατών. Με φυσικές καταστροφές, μεγαλύτερης έντασης από αυτές που γνωρίζαμε. Δυστυχώς και με αντίστοιχου μεγέθους ζημιές. Είναι ένα δεδομένο το οποίο πρέπει πια να διαπερνά όλες τις πολιτικές μας».
Από τα μέτρα που εξήγγειλε, τρία αφορούσαν το συγκεκριμένο θέμα.
Αγροτικός τομέας
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο πρωθυπουργός, κατά την διάρκεια της ομιλίας του στη ΔΕΘ, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι, με τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα και του τραπεζικού συστήματος, να δρομολογηθεί ένα γενναίο πρόγραμμα που θα φτάσει τα 600 εκατομμύρια ευρώ για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην επικράτεια.
Η δυναμική ανάπτυξη των θερμοκηπίων αυξάνει ραγδαία την παραγωγικότητα, μειώνει κατά πολύ τις ανάγκες άρδευσης ένα στοίχημα μάλιστα, του αγροτικού τομέα εναντίον της κλιματικής αλλαγής.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο έχει πολλές αδρανείς δημόσιες γαίες, θα εγκαινιάσει σύντομα ένα καινοτόμο σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής αυτών των αδρανών δημόσιων γαιών με επενδυτές που θα αναλάβουν να τις καλλιεργούν, κατασκευάζοντας θερμοκήπια πολύ μεγάλης κλίμακας.
Εξοικονόμηση
«Εξασφαλίσαμε 400 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης, για να κάνουμε τι; Προσέξτε, δάνεια ύψους έως και 20.000 ευρώ, με μηδενικό επιτόκιο, με στόχο και μόνο την ενεργειακή αναβάθμιση σχεδόν 20.000 παλαιών κατοικιών, ένα πρόγραμμα που τρέχει παράλληλα με το «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» και τις υπόλοιπες δράσεις του Υπουργείου Ενέργειας» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ασφαλιστική κάλυψη
«Σε αυτή τη συγκυρία, λοιπόν, της κλιματικής κρίσης, αυξάνουμε σε 20% την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες που ασφαλίζουν κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ από φυσικές καταστροφές. Υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, όμως, ακίνητες περιουσίες μεγαλύτερης αξίας θα διατηρούν την έκπτωση του 10% αν ασφαλιστούν, διότι για τις μεγάλες περιουσίες που πληρώνουν μεγάλο ΕΝΦΙΑ, η έκπτωση του 10% ουσιαστικά καλύπτει πρακτικά και το ασφάλιστρο. Αν, όμως, δεν το κάνουν, από τον Απρίλιο του 2025 δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος σε περίπτωση ζημιάς» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Στο ίδιο διάστημα, όλες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 θα πρέπει πλέον υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Και κάτι το οποίο θα ισχύει και για κάθε νέο συμβόλαιο, όπως και για την ανανέωση παλαιάς σύμβασης οχημάτων ιδιωτικής και επαγγελματικής χρήσης.
«Ναι, και τα οχήματά μας πρέπει να είναι υποχρεωτικά ασφαλισμένα κατά φυσικών καταστροφών, γιατί η κλιματική κρίση μας θέτει ενώπιος ενωπίω με την ατομική και τη συλλογική ευθύνη» κατέληξε για το συγκεκριμένο θέμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Έδωσε, κυρίως, την προοπτική της προστασίας της ιδιοκτησίας από την μεριά των πολιτών, όπως κάνουν και οι εθελοντές που δίνουν τη μάχη τους σε περίπτωση μιας φωτιάς, ενός σεισμού, μιας πλημμύρας.
Μεταποίηση
Ο κλάδος της μεταποίησης έχει ήδη αγγίξει το 14% του ΑΕΠ μέσα σε πέντε χρόνια. «Η καλύτερη απάντηση σε αυτούς που λένε ότι «η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα», αλλά σίγουρα μπορούμε πολύ καλύτερα» τόνισε ο πρωθυπουργός: αγροδιατροφικός τομέας με εξαγωγικά προϊόντα, φαρμακοβιομηχανία, η οποία καλύπτει ήδη, για όσους δεν το γνωρίζετε, σημαντικές ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς, μέταλλα, δομικά υλικά κτιρίων για τις πράσινες πόλεις του μέλλοντος, εξοπλισμός για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ναυπήγηση, επισκευές πλοίων, εφαρμογές λογισμικού, τεχνητής νοημοσύνης, ρομποτική, αμυντική βιομηχανία κ.α ήταν μερικά από τα παραδείγματα που παρέθεσε.
Αλλά αναφέρθηκε και στην καινοτομία που αναπτύσσεται: «startup ελληνικές εταιρείες ασχολούνται με τα ζητήματα της πολιτικής προστασίας, τον έγκαιρο εντοπισμό των πυρκαγιών, την καλύτερη πρόβλεψη του πώς θα κινηθούν. Το προνόμιο αυτό θα αφορά και κεφάλαια που θα εισάγονται για τη χρηματοδότηση startup εταιρειών. Ναι, θα μπορεί κάποιος να πάρει Golden Visa αν επενδύσει 250.000 ευρώ, όχι σε ακίνητο, αλλά σε μία startup επιχείρηση. Είναι μία πρωτοβουλία που συμπληρώνει το πλέγμα των δράσεών μας για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε, ακόμη, την άμεση ίδρυση ενός νέου εθνικού επενδυτικού ταμείου στα πρότυπα ανάλογων φορέων της Ευρώπης. Ρόλος του θα είναι να παρέχει κίνητρα σε δυναμικές πρωτοβουλίες, ειδικά σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία, να καλύψει ενδεχομένως επενδύσεις μακροχρόνιες εκεί που η αγορά δεν μπορεί να παρέμβει. Γι’ αυτό και το ταμείο θα δρα είτε ως συνεπενδυτής είτε ως μειοψηφικός επενδυτής είτε ως σύμβουλος που θα εισηγείται υβριδικά εργαλεία σε περιοχές όπως η τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη, οι πρώτες ύλες, τα δίκτυα, τομείς του μέλλοντος.
Για τη δράση, μάλιστα, σε αυτούς τους χώρους θα ενισχυθεί από το Υπερταμείο αρχικά με 300 εκατομμύρια ευρώ. Σκοπός μας είναι το κεφάλαιο αυτό να αυξηθεί σημαντικά σε βάθος χρόνου.
Τουρισμός
Η τουριστική ανάπτυξη έχει τεθεί στο μικροσκόπιο της κυβέρνησης, με ένα μείζον θέμα, αυτό της κρουαζιέρας: Ναι, μας έχει προβληματίσει πολύ -το έχουμε συζητήσει εκτενώς με την Υπουργό και με τοπικούς φορείς-, η εικόνα που υπάρχει σε ορισμένα νησιά μας σχετικά με την κρουαζιέρα κάποιους μήνες το χρόνο. Γι’ αυτό και επιβάλλεται τέλος κρουαζιέρας ανά επιβάτη που θα αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι, υψηλό στη Σαντορίνη και στη Μύκονο, χαμηλότερο στα υπόλοιπα, με κλιμάκωση ανά περίοδο».
Ενώ από τον Απρίλιο ως τον Οκτώβριο, αυξάνεται το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση αναλογικά για ξενοδοχεία, για καταλύματα, για ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών. Όπως ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, ένα σημαντικό κομμάτι των συγκεκριμένων εσόδων θα επιστρέψει στις τοπικές κοινωνίες. για να οργανωθούν καλύτερα, να στηρίξουν τις υποδομές τους απέναντι στο βάρος που δέχονται κάθε καλοκαίρι.
ΑΠΕ
Εως το 2027 η χώρα μας θα έχει αυξήσει σημαντικά τη συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γιατί έχουμε ανεξάντλητες φυσικές πηγές, ήλιο, αέρα και νερά. Μια Ελλάδα με πολλά περισσότερα ηλεκτρικά λεωφορεία σαν και αυτά που ήδη έχουν αρχίσει και κυκλοφορούν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Με το Μετρό να διασχίζει τη Θεσσαλονίκη. Με ενίσχυση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Αλλά και της περιβαλλοντικής προστασίας: «Σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και καθημερινής νομιμότητας, με εφαρμογές και χρησιμοποιώντας την τεχνολογία όπως το «MyCoast». Σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε και μια αντίστοιχη πρωτοβουλία για την προστασία του δημόσιου χώρου, έτσι ώστε να μπορούμε να επιβάλλουμε πραγματικά τη νομιμότητα παντού» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Πολιτική Προστασία
Με περισσότερες νέες υποδομές, με περισσότερα εναέρια και επίγεια μέσα πολιτικής προστασίας, με το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ».
Τα πράσινα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός
-Πρόγραμμα 600 εκατομμυρίων ευρώ για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην επικράτεια.
-Σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής των αδρανών δημόσιων γαιών που ανήκουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τις εκτάσεις αυτές, επενδυτές του χώρου θα αναλάβουν να καλλιεργούν, κατασκευάζοντας θερμοκήπια μεγάλης κλίμακας αποκλειστικά με εξαγωγικά αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλής αξίας.
-Πρόγραμμα 400 εκατομμυρίων για δάνεια έως 20.000 ευρώ με μηδενικό επιτόκιο και στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση χιλιάδων παλαιών κατοικιών.
-Αυξάνεται κατά 20% η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες που ασφαλίζουν κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ από θεομηνίες.
-Οι ακίνητες περιουσίες μεγαλύτερης αξίας θα διατηρούν την έκπτωση 10% στον ΦΠΑ αν ασφαλιστούν, αν όμως, δεν το κάνουν, από τον Απρίλιο του 2025 δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος σε περίπτωση ζημιάς.
-Όλες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει, υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Διαφορετικά, δεν θα αποζημιώνονται. Κάτι που θα ισχύσει και για κάθε νέο συμβόλαιο, όπως και για την ανανέωση παλαιάς σύμβασης οχημάτων ιδιωτικής ή επαγγελματικής χρήσης.
-Διευρύνονται τα κίνητρα για την καινοτομία, τις συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και εξαγορές με φορολογικές εκπτώσεις μέχρι και 315% για επενδύσεις στην έρευνα.
-Χορήγηση «Golden Visa» για κεφάλαια που θα εισάγονται για την χρηματοδότηση startup εταιριών με τουλάχιστον 250.000 ευρώ
-Επιβάλλεται Τέλος Κρουαζιέρας ανά επιβάτη που θα αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι. Υψηλότερο σε Σαντορίνη και Μύκονο, χαμηλότερο στα υπόλοιπα λιμάνια, με κλιμάκωση ανά περίοδο.
-Αυξάνεται από Απρίλιο έως Οκτώβριο το Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση, αναλογικά, για ξενοδοχεία, καταλύματα και ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών. Τα συγκεκριμένα έσοδα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες για να οργανώσουν καλύτερα τις υποδομές τους απέναντι στο βάρος που δέχονται κάθε καλοκαίρι.
