Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΣυνεντεύξειςΓιώργος Ηλιόπουλος: «Έχουμε πάρα πολλή δουλειά»

Γιώργος Ηλιόπουλος: «Έχουμε πάρα πολλή δουλειά»

Η πανδημία φαίνεται πως ενίσχυσε το περιβαλλοντικό πρόσημο που πρέπει να διέπει όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις ανέδειξε και νέες τάσεις στην περιβαλλοντική προστασία, σε τομείς όπως είναι η διαχείριση αποβλήτων. Με το έμπειρο στέλεχος και αντιπρόεδρο του ΔΣ της Ελληνικής Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων κ. Γιώργο Ηλιόπουλο συζητήσαμε για όλες τις πρόσφατες εξελίξεις, με προβλέψεις και επισημάνσεις για το κοντινό μας μέλλον.

– Ποιες είναι οι εξελίξεις στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων και της ανακύκλωσης από την πρόσφατη πανδημία;

– Σε πρώτη φάση, οι επιπτώσεις αφορούν αυξημένα στερεά απόβλητα από ειδικές κατηγορίες, όπως είναι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, ή χρησιμοποιούνται ως μέσα ατομικής προστασίας. Η τάση αυτή ωστόσο αναμένεται να είναι παροδική, και δεν θα αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά, όταν αποκτηθεί ο πλήρης έλεγχος της πανδημίας τους επόμενους μήνες.

Στα υγρά απόβλητα υπήρχε αρχικά επιμόλυνση, αλλά με τα γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης του ιού που έλαβε η χώρα, μειώθηκε σε ελάχιστα επίπεδα. Αυτό προκύπτει και από ελέγχους σε οργανωμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων που γίνονται δειγματοληπτικά.

– Ποια είναι ακριβώς η εικόνα όσον αφορά την αγορά και την καθυστέρηση των έργων που τόσο έχουμε ανάγκη;

– Παρά την προετοιμασία της χώρας για μεγάλες θεσμικές αλλαγές από την πλευρά των Υπουργείων, παρά τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, από την αποκομιδή έως την ανάκτηση, επεξεργασία και ταφή, και παρά την προετοιμασία νέων έργων στον μελετητικό, προμηθευτικό και κατασκευαστικό κλάδο, υπήρξε μια μείωση στην ταχύτητα των εξελίξεων, που είναι ωστόσο παροδική και ήδη έχει ανακτηθεί αρκετά η πρότερη ταχύτητα.

– Τι θα υλοποιηθεί στο επόμενο χρονικό διάστημα από τις εξελίξεις που έχουν δρομολογηθεί;

–Φαίνεται πως το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ενσωμάτωση νέων οδηγιών της Ε.Ε. για απόβλητα, συσκευασίες, πλαστικά μιας χρήσης κλπ. θα είναι σε πλήρη ισχύ, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο, έως και τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους.

Θα έχουμε τον εθνικό σχεδιασμό πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων και το εθνικό σχέδιο πράσινων δημοσίων συμβάσεων, και αμέσως μετά θα ακολουθήσουν και οι 13 περιφερειακοί σχεδιασμοί, που θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται και σταδιακά να εγκρίνονται μέχρι και τα μέσα της επόμενης χρονιάς. Όλα αυτά σημαίνουν ένα πλήρες κι αναμορφωμένο θεσμικό τοπίο.

Η συνέχιση των δραστηριοτήτων που έχουν προγραμματιστεί είναι αυτονόητη. Και μπορεί οι σχεδιασμοί να αλλάζουν, να αναθεωρούνται και να επικαιροποιούνται, αλλά αυτό δε σημαίνει πως ακυρώνονται οι προηγούμενοι.

Ο εθνικός και οι 13 περιφερειακοί σχεδιασμοί πρέπει να εμπλουτιστούν με δράσεις σε όλο το φάσμα της κυκλικής οικονομίας και όχι απλώς να θέσουν νέους στόχους μεγαλύτερους από αυτούς που γνωρίζαμε μέχρι τώρα, είτε για το έτος 2025 που έρχεται σχετικά σύντομα, είτε για το 2030, είτε και για το 2035.

– Κάθε πενταετία τίθεται όλο και ψηλότερα ο πήχης;

– Ακριβώς. Και οι στόχοι είναι κυρίως τρεις:

1) Η πρόληψη της σπατάλης των τροφίμων.

2) Επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση από το 50% στο 65% μέχρι το 2035.

3) Η χωριστή συλλογή σε ειδικά ρεύματα απορριμμάτων που προκαλούν μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως είναι τα πλαστικά μιας χρήσης. Θα πρέπει να μειωθούν τα κυπελλάκια του καφέ που τα καταναλώνουμε κατά εκατομμύρια ετησίως, καθώς και να αυξηθεί η ανακυκλωσιμότητα των φιαλών pet, που επίσης καταναλώνουμε σε τεράστιες ποσότητες.

– Ποιος είναι ο ρόλος της ΕΕΔΣΑ;

– Η Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, ως επιστημονικός μη κερδοσκοπικός φορέας, ενθαρρύνει την άμεση ενσωμάτωση των Οδηγιών με ειδικές διατάξεις εθνικού χαρακτήρα, που οδηγούνε σε εφαρμοστικό πλέον επίπεδο και όχι θεωρητικό.

Πρέπει να περάσουμε στη φάση της υλοποίησης. Και φορείς υλοποίησης είναι οι ΟΤΑ με σημαντικές αρμοδιότητες, ο πολίτης-καταναλωτής με ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, καθώς και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που εκτελούν εργασίες ανάκτησης και τελικής ανακύκλωσης. Άρα πρέπει να συνεργαστούν τρεις δυνάμεις και να συνεισφέρουν στην εφαρμογή. Έχουμε να κάνουμε πάρα πολλή δουλειά πέραν της νέας νομοθεσίας, ώστε να δούμε απτά αποτελέσματα από την εφαρμογή της μέχρι το 2025.

– Αισιόδοξα είναι τα μηνύματα, έτσι όπως ακούγονται. Να περιμένουμε οριστικές λύσεις στη διαχείριση αποβλήτων;

– Σε νομοθετικό επίπεδο, με βάση τις ευρωπαϊκές Οδηγίες και με βάση το χρηματοδοτικό πλαίσιο της Ε.Ε. υπάρχει αισιοδοξία. Σε επίπεδο εφαρμογής πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, ώστε να αποφύγουμε λάθη του παρελθόντος, να υπάρχουν ξεκάθαροι ρόλοι και αρμοδιότητες για τον κάθε τομέα, και να υπάρχουν όλα τα διαθέσιμα επιπλέον εργαλεία, για να ασκούνται αυτές οι αρμοδιότητες σωστά. Πρέπει επίσης να υπάρχει παρακολούθηση των στόχων και να επιβάλλονται κυρώσεις, όπου απαιτείται. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή, και πρέπει να είμαστε σε διαρκή επαγρύπνηση.

– Και στην Αττική το πρόβλημα της χωροθέτησης παραμένει…

– Με όλα όσα έχουν γίνει στο παρελθόν, υπάρχει δυσπιστία του κόσμου, άλλοτε δικαιολογημένη και άλλες φορές όχι. Κι αυτό διότι ο κόσμος έβλεπε ως μόνο θέμα στη συζήτηση, τη δημιουργία των ΧΥΤΑ και τις νέες επεκτάσεις, αλλά καμία σημαντική και ολοκληρωμένη δράση για την ανακύκλωση.

Πανελλαδικά, όμως, είναι αρκετά αισιόδοξη η εικόνα για τα επόμενα 3 έτη, καθώς υπάρχουν πολυάριθμα ώριμα έργα προς δημοπράτηση. Κάποια είναι ήδη δημοπρατημένα, ενώ 5 – 6 από αυτά είναι υπό κατασκευή ή λειτουργία.

Υπάρχουν ακόμη συμβασιοποιήσεις έργων και λειτουργούν σύγχρονες μονάδες για την κομποστοποίηση και για την ανάκτηση χαρτιού πλαστικού, μετάλλου και γυαλιού, με σκοπό την ταφή υπολείμματος αντί απορρίμματος. Αυτά τα έργα, επειδή είναι χωροθετημένα σε όλη την Ελλάδα, δημιουργούν συνθήκες μεγαλύτερης ασφάλειας στους πολίτες, πως οι ΧΥΤΥ πλέον δεν θα έχουν καμία σχέση με την εικόνα των ΧΥΤΑ, με τους γλάρους, με τα σκουπίδια που παρασύρονται από τον άνεμο κτλ.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]Καλά παραδείγματα

«Για να διαμορφώσουμε άποψη, θα πρέπει να επισκεφτούμε και να δούμε πώς λειτουργούν κάποια υποδειγματικά έργα εδώ στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα:

  • Στην Κοζάνη, όπου λειτουργούν σύγχρονα εργοστάσια.
  • Στις Σέρρες, όπου λειτουργεί για πάνω από ενάμιση χρόνο μονάδα με σημαντικά αποτελέσματα στην ανάκτηση υλικών και οργανικού κλάσματος.
  • Στην Ήπειρο, όπου λειτουργεί για πάνω από ενάμιση χρόνο μονάδα παραγωγής ενέργειας από χώνευση.
  • Στα Χανιά, όπου λειτουργεί ολοκληρωμένη μονάδα συμμείκτου και διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, μετά από πρόσφατο εκσυγχρονισμό.
  • Στην Αττική, όπου λειτουργεί το τμήμα κομποστοποίησης προδιαλεγμένου οργανικού στο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ), που παράγει κομπόστ υψηλής ποιότητας.

Αλλά και έργα που βρίσκονται υπό κατασκευή είναι:

  • Η μονάδα κομποστοποίησης στη Φωκίδα.
  • Η μονάδα ολοκληρωμένης επεξεργασίας στη Θήβα.
  • Η μονάδα ολοκληρωμένης επεξεργασίας στο Αμάρι της Κρήτης.[/box]

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ